Teresa Ribera anuncia medidas para loitar contra a pobreza enerxética, rebaixar o prezo da electricidade e reducir a súa volatilidade

Detalles

Luns, 30 Agosto 2021

• Ampliarase o escudo social mediante a subministración mínima vital, que impedirá o corte da electricidade aos consumidores vulnerables
• Prorrogarase a suspensión do Imposto do 7% á xeración ata fin de ano co obxectivo de conter os prezos
• Trabállase en reducir a volatilidade da tarifa regulada (PVPC) mediante a súa indexación a unha cesta de indicadores estables
• A vicepresidenta apoia a creación dunha comisión no Congreso para estudar as causas da subida de prezos da electricidade
• O MITECO prepara unha regulación adicional á Lei de Augas para regular o uso da auga embalsada non só como recurso enerxético, senón como recurso ambiental e social de primeira orde
• Sobre a deterioración do Mar Menor, emprazou ao goberno murciano a atallar en orixe as verteduras de fertilizantes agrícolas. “Non ten sentido malgastar recursos públicos en branquear unha situación se esta non se atalla de raíz”, puntualizou
• Ribeira comprometeuse a manter reunións mensuais con organizacións veciñais e ecoloxistas “ata tanto non se encarrile a situación de degradación do Mar Menor”

A vicepresidenta terceira do Goberno e ministra para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico (MITECO), Teresa Ribera, anunciou esta tarde no Congreso dos Deputados unha batería de medidas para afrontar o escenario de elevados prezos da electricidade, como a próxima aprobación dunha subministración mínima vital, a prolongación da suspensión do imposto ao 7% da xeración ata fin de ano ou a aplicación de medidas para reducir a volatilidade da tarifa regulada e o volume de enerxía que se negocia no mercado almacenista da electricidade. Así mesmo, a ministra detallou o alcance da estratexia do Goberno para a rexeneración integral do Mar Menor, e emprazou á administración rexional a extremar o celo no cumprimento da lei e atallar de raíz as verteduras que asfixian á lagoa.

A vicepresidenta apoiou a formación no Congreso dunha Comisión específica para estudar as causas da escalada de prezos da electricidade e insistiu na vocación do Goberno en deseñar un sistema eléctrico baseado nas renovables a partir dunha transición enerxética xusta: “Traballamos en medidas estruturais, xunto con medidas conxunturais e con seguimento particular do impacto social que pode ter os momentos máis convulsos desta transición é clave. Por iso debemos seguir profundando, sen perder de vista o impacto redistributivo que os custos teñen para converter esta transformación chea de grandes beneficios a medio prazo en algo levadío para o conxunto dos cidadáns, algo socialmente xusto, non soamente pensando nos sinais aos investidores, pensando sobre todo nos cidadáns”.

Neste sentido anunciou a ampliación da protección social mediante a aprobación da subministración mínima vital. Incluída na Estratexia Nacional contra a Pobreza Enerxética, a súa entrada en vigor achegará unha protección adicional aos consumidores vulnerables, ao impedir que se lles corte a subministración eléctrica dun modo temporal –catro meses adicionais aos catro meses xa contemplados na normativa vixente en caso de falta de pagamento– e de acordo cos servizos sociais.

PROLONGACIÓN DA SUSPENSIÓN DO IMPOSTO Á 7%

Ribeira tamén anunciou que o Executivo prolongará ata final de ano a suspensión do Imposto sobre o Valor da Produción de Enerxía Eléctrica (IVPEE), que grava cun 7% os ingresos das empresas xeradoras e que estas repercuten no prezo do mercado almacenista, para manter o seu efecto positivo sobre as facturas dos consumidores. A suspensión do IVPEE foi aprobada polo Consello de Ministros o pasado 24 de xuño unicamente durante o terceiro trimestre do ano.

Ribeira lembrou que grazas a esa redución impositiva e á rebaixa do IVE/IVE desde o 21% ata o 10%, os consumidores que teñen contratado a subministración eléctrica no mercado libre “están a pagar menos do que pagaban antes do crecemento de prezo do mercado almacenista”. A aplicación de ambas as rebaixas fiscais ten un impacto do 12% nos fogares.

MENOR VOLATILIDADE DO MERCADO

A vicepresidenta tamén subliñou o firme compromiso do Goberno para conseguir que a factura da luz quede o máis afastada posible da volatilidade e do incremento dos prezos do mercado almacenista. Para iso, dixo, traballa en varias medidas de carácter estrutural.

Estas medidas en ningún caso serán contrarias á normativa europea. “Imos establecer a batalla cos nosos colegas europeos, pero este Goberno xamais vai impulsar a adopción de medidas que saibamos de antemán que son frontalmente contrarias ao dereito comunitario, porque é o peor que se pode facer: non hai nada máis prexudicial para os cidadáns e o tecido económico deste país que adoptar medias frontalmente contrarias ao marco comunitario; acaba converténdose en perda de confianza no país, acaba converténdose en multas”.

INTEGRAR INDICADORES ESTABLES NO PVPC

Así, a vicepresidenta anunciou que unha das liñas de traballo para limitar a variabilidade da tarifa regulada, o Prezo Voluntario ao Pequeno Consumidor (PVPC), medida reclamada polas asociacións de consumidores, pasa por “integrar en parte unha cesta de indicadores máis estables que permitan manternos en rangos de prezos”. Acto seguido advertiu que “esta maior seguridade supón que se interiorice parte da prima de risco de redución da volatilidade e por tanto hai que ser cautos con respecto a cales son os indicadores aos que se indexa e en que momento prodúcese esta indexación”.

Outra das liñas consiste en reducir o volume da enerxía que participa no mercado almacenista, de modo que este “convértase nun mercado de axustes, pero contemos con outros sistemas de determinación do prezo que cumpran as regras do dereito europeo, pero que beneficien directamente aos consumidores”.

“ACHICAR O MERCADO ALMACENISTA”

Ribera especificou que entre estes sistemas para “achicar” o mercado almacenista áchanse a contratación bilateral, na que España é o principal mercado europeo; o autoconsumo; as comunidades enerxéticas locais; o fomento da eficiencia enerxética; as poxas de renovables –cuxo sistema reduce a factura dos consumidores– ou a regulación dos mercados de capacidade e almacenamento “para evitar que, como ocorre agora, as centrais de ciclo combinado de gas, vendan a prezos de escaseza”.

A vicepresidenta así mesmo lembrou que confía en que o Congreso aprobe canto antes os dous proxectos de Lei que lle remitiu o Goberno, o que actúa sobre a retribución do CO2 non emitido do mercado eléctrico e o que crea o Fondo Nacional de Sustentabilidade do Sistema Eléctrico, porque reducirán progresivamente o recibo final dos consumidores, ata un 15% no caso dos fogares cando se apliquen na súa totalidade.

ORDENAR O USO DA AUGA EMBALSADA

Con relación á produción hidroeléctrica e o aproveitamento dos encoros, á vista da alarma social xerada durante este mes de agosto pola “escandalosa redución dos volumes de auga embalsada”, e polo feito de que a hidroeléctrica marcou o prezo do mercado eléctrico máis da metade das horas este verán, Ribera sinalou que o Goberno tomará “as decisións pertinentes”, afirmando que xa está a traballar na aplicación do artigo 55 da Lei de augas.

O obxectivo desta actuación regulatoria é ordenar o uso da auga embalsada “non soamente como un recurso de contido económico que poida ser turbinado, senón como un recurso ambiental de primeira orde e cunha incidencia social de primeira orde”.

MAR MENOR, CUESTIÓN DE ESTADO

A rexeneración ambiental do Mar Menor é unha prioridade dentro das políticas do MITECO e “unha cuestión de Estado” para o conxunto do Goberno, subliñou a ministra na súa intervención sobre os problemas de degradación que arrastra a albufera murciana, cuxo estado é “unha catástrofe que veu sucedendo a cámara lenta ante os nosos ollos”.

Tras analizar, á luz do último informe do Instituto Español de Oceanografía (IEO), as causas do novo episodio de mortaldade masiva de peixes e outras especies lagunares por hipoxia derivada das verteduras de nitratos fertilizantes da agricultura intensiva e regadíos ilegais, Ribeira lembrou o compromiso adquirido hai dous anos ante a sociedade civil do Campo de Cartaxena, cando visitou a zona tras os estragos causados pola DANA de 2019.
“Entón comprometinme con veciños, agricultores, empresarios, científicos e alcaldes a diferenciar a agricultura legal da ilegal, a aprobar unha estratexia integral de restauración do ecosistema do Mar Menor, mellorar a investigación e seguimento do estado da lagoa e ter en conta as preocupacións sociais á hora de expor solucións”, indicou.

ATALLAR DE RAÍZ

Ribera, que reiterou o chamamento á colaboración leal entre administracións, fixo fincapé na necesidade de eliminar en orixe a causa real da degradación da lagoa salgada. “Hai que deter as verteduras en orixe -dixo-. Non basta con disimular os nitratos e nutrientes que se producen”. Referíase así ao coñecido como Plan de Vertido Cero impulsado polo último Goberno do PP, que poñía toda a énfase na redución da carga contaminante en fertilizantes, a reciclaxe e volta ao ciclo da auga. Esa formulación non resolve o problema. “Non ten sentido malgastar recursos públicos en branquear unha situación se esta non se atalla de raíz”, puntualizou. A ciencia identificou o problema do Mar Menor como un caso ‘de libro’ por sobrecarga de nutrientes moitos máis aló do que o ecosistema é capaz de asimilar.

A ministra anunciou a ampliación do actual contrato entre a Dirección Xeral de Costas e o Instituto Español de Oceanografía para mellorar o control dos parámetros físicos da lagoa e reforzar a observación científica permanente do estado da albufeira salgada. Igualmente, recalcou a importancia de fortalecer a colaboración entre administracións e incorporar á sociedade civil aos foros de debate, de rendición de contas, así como solicitar as súas observacións e suxerencias, a fin de lograr a implicación de todos na recuperación do Mar Menor.

ESTRATEXIA INTEGRAL

Ante os portavoces dos grupos parlamentarios, a ministra expuxo tamén os pormenores da Estratexia Integral de Recuperación do Mar Menor posta en marcha polo Ministerio e para a que se contempla un investimento inicial de 317 millóns de euros. Baseada no mellor coñecemento científico dispoñible, inclúe medidas para a protección do dominio público hidráulico derivadas da declaración do acuífero en risco químico.

Entre outras, vetar o uso de fertilizantes orgánicos e inorgánicos a 1.500 metros da beira lagunar, limitar o número de colleitas, implantación do rexistro de explotación agraria, sistemas de monitoraxe do uso de auga de rega, de control e seguimento da fertilización mineral nos regadíos, e a creación de entidades colaboradoras para a inspección, control e vixilancia.

DIÁLOGO E PARTICIPACIÓN SOCIAL

Dentro de dita estratexia, destacou ademais proxectos de control de escorrentías e de defensa fronte a inundacións, un asunto de máxima preocupación veciñal na contorna do Mar Menor, así como a creación de áreas de laminación que sirvan de colchón. En total actuarase sobre máis de 390 ha e crearanse 216 ha de laminación, xunto á restauración de 13 quilómetros de leitos. Dentro desta liña terán un papel preponderante as solucións baseadas na natureza, filtros ‘verdes’ e actuacións de renaturalización da contorna.

E comprometeuse a reunirse cos representantes das asociacións veciñais e as organizacións ecoloxistas con periodicidade mensual ata que o estado da lagoa non reverta a parámetros de normalidade. Ribeira puntualizou que a xestión da auga no Mar Menor non admite máis desenvolvementos, nin urbanísticos nin agrícolas. As únicas solucións viables para garantir a recuperación da lagoa deben aterse ás recomendacións científicas, asegurar o respecto á lei, e alentar tanto a colaboración institucional como o diálogo activo coa sociedade.

ACUÍFERO EN RISCO QUÍMICO

Na súa intervención, a ministra expuxo a longa lista de medidas xa acometidas polo MITECO dentro das políticas para a recuperación do Mar Menor. Destacou en particular a declaración do acuífero de Cartaxena en situación de Risco Químico por exceso de nitratos. O acordo, subscrito en xullo de 2020 pola xunta de goberno da Confederación Hidrográfica do Segura co voto en contra do Goberno da Rexión de Murcia, faculta á adopción de medidas cautelares para evitar as verteduras, cuxo control corresponde ás autoridades autonómicas.

Ademais, a Confederación identificou preto de 8.500 ha de regadíos con visos de ilegalidade no uso da auga e aberto expediente sancionador a máis de 7.800 desas hectáreas. Case medio milleiro de expedientes incoados ata o momento, dos cales 207 enviáronse á Fiscalía Superior de Murcia e un centenar longo ao goberno rexional. Neste sentido, Ribeira lamentou que ata este momento o executivo murciano non comunicase o levantamento dunha soa hectárea de regadío ilegal, nin a restitución ao seu estado orixinal, como lle obriga a facer a súa propia lexislación.

A vicepresidenta terceira destacou tamén os 661 expedientes abertos a desalobradoras, con 211 precintadas e 55 foron desmontadas. E incoáronse -dixo- 166 expedientes a depuradoras desde 2020. Ademais diso, neste tempo efectuouse o bombeo da Rambla do Albujón e actuacións de protección do litoral como a reversión de Porto Maior ao dominio público marítimo terrestre, e outras contempladas no recentemente aprobado Plan para a Protección do Bordo Litoral.

Descargar PDF