
O Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico (MITECO), a través da Dirección Xeral da auga, está a impulsar o proceso de revisión dos plans hidrolóxicos de conca, que deberá completarse antes de finalizar o ano 2021, seguindo o calendario que marca a Directiva Marco da auga.
O proceso atópase na súa etapa intermedia, onde é especialmente importante a participación pública. Tendo en conta a actual situación de excepcionalidade como consecuencia do COVID-19, habilitáronse mecanismos de participación vía web que ata o momento permitiron o acceso a máis de 3.600 interesados de distintos sectores e territorios.
Desde o pasado 25 de xaneiro están a disposición pública os denominados Esquemas provisionais de Temas Importantes (EpTI) das demarcacións hidrográficas nas que é competente a Administración Xeral do Estado, a través das Confederacións Hidrográficas do Cantábrico, Miño-Sil, Duero, Tajo, Guadiana, Guadalquivir, Segura, Júcar e Ebro. Esta consulta pública, cuxo preceptivo prazo de seis meses atópase suspendido mentres dure o estado de alarma, seguirá aberta, polo menos, ata finais de setembro.
Estes documentos intermedios do proceso de revisión dos plans hidrolóxicos conectan os diagnósticos realizados para cada conca no Estudo Xeral da Demarcación, que se fixo público en 2018, coas solucións que debe desenvolver o futuro plan hidrolóxico. Para iso, o Esquema provisional de Temas Importantes sintetiza e expón os principais problemas identificados en cada demarcación hidrográfica e propón potenciais solucións para a súa análise, debate e acordo, buscando fixar con iso as directrices baixo as que revisar os plans hidrolóxicos. Nesta fase de definición de solucións e, por tanto, de toma de decisións, é especialmente relevante a participación pública.
O MITECO preparou diversas actividades para favorecer a participación, que poden consultarse a través da páxina web (www.miteco.gob.es), na sección Auga, onde aparece un destacado referido á consulta pública dos Esquemas de Temas Importantes.
A actual situación de excepcionalidade como consecuencia do brote de COVID-19 obrigou a modificar o deseño das actividades participativas, aprazando aquelas que se expuxeron como encontros presenciais en forma de xornadas de presentación ou talleres dinamizados, que se espera poder desenvolver unha vez superada esta situación.
BALANCE POSITIVO
Entre tanto, a oportunidade para analizar os documentos en consulta e realizar achegas segue aberta. Para iso, e co obxectivo de aproveitar este tempo, leváronse a cabo trece conferencias web ou ‘ webinar’ que espertaron gran interese á luz dos elevados niveis de participación alcanzados.
De feito, este formato permitiu o acceso dun gran número de persoas, o que seria dificilmente posible cun formato presencial. O número total de rexistros previos no conxunto das conferencias foi de 4.242, cun número final de accesos no momento da súa realización de 3.611 (o 85% dos rexistrados).
Estas conferencias web leváronse a cabo entre os días 27 de marzo e 8 de abril. A primeira, a cargo do director xeral da auga, Teodoro Estrela, e do subdirector xeral de Planificación Hidrolóxica, Víctor Arqued, foi introdutoria do proceso en canto aos seus contidos, obxectivos e formulación xeral. Nos 12 webinar seguintes, os presidentes e xefes de Oficina de Planificación Hidrolóxica de cada organismo de conca presentaron as características e contidos principais do EpTI de cada demarcación. Tras as súas respectivas intervencións, os relatores contestaron a gran parte das preguntas que foron chegando ás direccións de correo electrónico habilitadas para o efecto.
A través da sección Auga da páxina web do MITECO (https://www.miteco.gob.es/es/agua/temas/planificacion-hidrologica/planificacion-hidrologica/ETI_tercer_ciclo.aspx) pódese obter información das conferencias web desenvolvidas, co número de asistentes a cada unha. Facilítanse así mesmo as ligazóns para a visualización ou descarga das presentacións realizadas. Igualmente inclúense as ligazóns ás gravacións íntegras en vídeo destas sesións.
PARTICIPANTES DE TODAS AS PROVINCIAS
Cabe destacar a participación de persoas de todas as provincias españolas, incluíndo as cidades autónomas de Ceuta e Melilla. Tamén se rexistraron participantes de Portugal, Francia, Bélxica, Reino Unido, Suecia, México, Perú e Corea do Sur. Entre esas 3.611 asistencias, o número total de persoas distintas que participaron foi de 2.204. Delas, 1.625 participaron nun só webinar (73,7%), mentres que as outras 579 participaron en máis dun. Por Comunidades Autónomas, destaca o número de participantes distintos conectados desde: Madrid (344), Comunidade Valenciana (306), Andalucía (196), Castela e León (192) ou Aragón (186). Doutros países destaca a participación de 25 persoas de Portugal.
Polo que respecta aos sectores de procedencia destas 2.204 persoas, poden destacarse os seguintes: Administración central (382 persoas, delas 255 de Confederacións Hidrográficas), Administración de Comunidades Autónomas (242), Deputacións e entidades locais (192), comunidades, organizacións e usuarios de regadío (207), empresas de abastecemento e ciclo urbano da auga (178), empresas enerxéticas e hidroeléctricas (63), empresas de enxeñería, medio ambiente e outras (383), ONG conservacionistas (122), universidades e outros centros de investigación (178). Cabe destacar tamén a participación de 16 persoas da Agência Portuguesa do Ambiente e dunha conexión establecida desde a Comisión Europea.
O MITECO segue animando a todas as partes interesadas e ao público en xeral a que se involucren neste proceso participativo, que continúa aberto, achegando as propostas, observacións ou suxerencias que consideren procedentes, dirixidas aos organismos de conca promotores dos plans. A integración dos diversos puntos de vista, permitirá dispoñer duns novos plans hidrolóxicos eficaces para alcanzar os obxectivos ambientais e socioeconómicos que perseguen.