
O Consello Asesor de Medio Ambiente analiza medidas para mellorar a calidade do aire, a xestión da auga e a loita contra a desertificación en España
- Detalles
- Mércores, 27 Abril 2022

- A vicepresidenta e ministra para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico, Teresa Ribera, presidiu hoxe a reunión do Consello Asesor de Medio Ambiente (CAMA), máximo órgano asesor do Goberno na materia
- O CAMA abordou, entre outros, a normativa que regulará as Zonas de Baixas Emisións e a mellora da calidade do aire
- Tamén analizou o proxecto de Real Decreto polo que se aproba a planificación hidrolóxica, unha ferramenta clave para abordar a xestión da auga en España nos próximos seis anos
A vicepresidenta e ministra para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico, Teresa Ribera, presidiu hoxe a reunión do Consello Asesor de Medio Ambiente (CAMA), máximo órgano asesor do Goberno na materia, para compartir os traballos en marcha en materia de calidade do aire, planificación hidrolóxica, dixitalización do ciclo da auga e loita contra a deforestación e desertificación en España.
Entre outros asuntos, o CAMA abordou o proxecto de real decreto que regula as Zonas de Baixas Emisións (ZBE), agora en información pública, un documento que establecerá os requisitos mínimos que deben cumprir estes espazos. A Lei de Cambio Climático e Transición Enerxética establece que os municipios españois de máis de 50.000 habitantes, os territorios insulares e os municipios de máis de 20.000 habitantes que superen os valores límite de contaminantes regulados deberán adoptar antes de 2023 plans de mobilidade urbana sostible para introducir medidas de mitigación e reducir as emisións da mobilidade, incluíndo, entre outras, o establecemento destas zonas.
O proxecto de real decreto establece os requisitos mínimos que deben cumprir as zonas de baixas emisións en materia de calidade do aire, cambio climático, impulso modal, eficiencia enerxética e ruído. A norma prevé tamén a necesidade de adoptar medidas de coordinación entre municipios, incluíndo a posibilidade de establecer zonas de baixas emisións supramunicipais.
Segundo manifestou Ribera, estas Directrices foron moi ben acollidas e convertéronse no documento guía para os municipios que están a traballar nos seus ZBEs, aínda que moitas entidades locais obrigadas carecen aínda de proxectos deste tipo en estado avanzado. Así mesmo, a vicepresidenta trasladou ao Consello que a correcta implantación destes espazos permitirá mellorar a calidade do aire, do medio ambiente sonoro e a saúde dos cidadáns, e contribuirá á mitigación do cambio climático.
MELLORAR A CALIDADE DO AIRE: UN MARCO DE ACTUACIÓN COMÚN
Teresa Ribeira tamén informou sobre as liñas de traballo do Proxecto de modificación do real decreto relativo á mellora da calidade do aire e o regulamento de emisións industriais. A norma foi sometida a información pública entre o 28 de xaneiro e o 21 de febreiro e proximamente será remitida ao Consello de Estado para a súa posterior aprobación definitiva polo Consello de Ministros.
En materia de calidade do aire, esta modificación pretende recoller na mencionada normativa o disposto no Plan Marco de acción a curto prazo en caso de episodios de contaminación por partículas inferiores a 10 micras (PM10) e 2,5 micras (PM2,5), dióxido de nitróxeno (NO2), ozono (O3) e dióxido de xofre (SO2), facilitando un marco de actuación común para as diferentes administracións públicas. A vicepresidenta lembrou que o fin último é evitar que se alcance o limiar de alerta establecido na lexislación e reducir o número de ocasións en que se superan os valores límite.
Pola súa banda, a modificación do regulamento de emisións industriais e de desenvolvemento da Lei de prevención e control integrados da contaminación pretende favorecer unha maior difusión das autorizacións ambientais integradas e reducir o seu prazo de revisión.
UN PASO MÁIS NA PLANIFICACIÓN HIDROLÓXICA
Para reforzar os compromisos españois cos obxectivos europeos e a adaptación ao cambio climático, a vicepresidenta insistiu na necesidade de poñer en marcha os plans hidrolóxicos de terceiro ciclo, unha ferramenta clave para abordar a xestión da auga no próximos seis anos. Estes plans permitirán priorizar os usos da auga, xestionar as grandes avenidas e secas, e definir uns caudais ecolóxicos que aseguren a protección das augas e os seus ecosistemas.
A aprobación da nova planificación conleva unha tramitación complexa. Despois de moitos meses de traballo por parte das Confederacións Hidrográficas, que analizaron exhaustivamente as alegacións recibidas nos seis meses de consulta pública, os plans chegaron ao Ministerio co informe dos Consellos da auga das demarcacións para continuar a súa tramitación en sede ministerial.
Xunto a eles, e tamén como punto importante na reunión de hoxe, informouse dos avances na actualización dos Plans de Xestión do Risco de Inundación (PXRI). Estes plans teñen como principal obxectivo a redución do risco fronte a avenidas a través da mellora do coñecemento, o incremento das aplicacións tecnolóxicas, as solucións baseadas na natureza e a maior coordinación con entre administracións. Ademais, os PXRI de segundo contan cun investimento duns 2.000 millóns de euros, duplicando o orzamento dos plans de primeiro ciclo, e inclúen medidas para todas as fases do ciclo de xestión do risco -prevención, protección, preparación e recuperación-.
Estes plans están xa sendo analizados polas autoridades de Protección Civil e deberanse someter tamén ao informe do Consello Nacional da Auga.
APROVEITAR OS ENCOROS PARA A XERACIÓN ENERXÉTICA
Na reunión informouse tamén sobre a situación do proxecto de Real Decreto polo que se establece o réxime de instalación de plantas fotovoltaicas flotantes no dominio público hidráulico, unha medida urxente incluída no plan nacional de respostas ás consecuencias económicas e sociais da guerra de Ucraína.
Esta iniciativa, que permitirá aumentar a capacidade de xeración eléctrica de orixe renovable e, por tanto, supón un impulso ao proceso de transición enerxética, acaba de terminar o seu prazo de consulta pública, recibíndose máis dun centenar de alegacións. Todos os comentarios están a ser analizados co obxectivo de alcanzar un amplo consenso entre os diferentes axentes implicados.
CONVOCATORIAS PARA A DIXITALIZACIÓN DO CICLO DA AUGA
Avanzar cara á dixitalización do ciclo da auga, incorporar novas tecnoloxías e ferramentas de información na xestión hídrica e aumentar o coñecemento dos usos e demandas do recurso, mellorando así a gobernanza e a transparencia do sector, son os principais obxectivos do PERTE de Dixitalización do Ciclo da auga, aprobado en Consello de Ministros o pasado 22 de marzo.
Durante este mes leváronse a cabo varios avances, destacando a preparación do primeiro paquete de 100 millóns de euros destinados ás Comunidades Autónomas que se repartirán na próxima Conferencia Sectorial e que irá destinado á dixitalización dos organismos de conca intracomunitarios e a apoiar a dixitalización do ciclo da auga en municipios menores de 20.000 habitantes.
Tamén está xa moi avanzada, e espera publicarse ao longo do verán, a convocatoria para proxectos de dixitalización, cun importe total de 200 millóns de euros, ademais das melloras normativas tanto na Lei de Augas como no Regulamento de Dominio Público Hidráulico ou a nova transposición da directiva de augas potables, presentada hoxe tamén polo Ministerio de Sanidade.
COMBATER A DEGRADACIÓN DAS TERRAS E O CHAN
Doutra banda, informouse ao Consello sobre o proxecto de Estratexia de Loita contra a desertificación en España, documento que foi lanzado este martes a información pública e que tenta atallar un dos problemas máis perentorios na España mediterránea, provocando degradación das terras e impactos negativos na biodiversidade e a produtividade dos chans, así como na provisión dos demais servizos ecosistémicos.
Deste xeito, a Estratexia propón un marco de actuacións e medidas para fomentar a planificación e xestión integrada do territorio e reforzar o papel da xestión e uso sostible dos recursos da terra na loita contra este problema. Por unha banda, trátase de mellorar e reforzar as metodoloxías e ferramentas necesarias para avaliar e dar seguimento ao risco de desertificación. Por outro, elaborar prognósticos de acordo cos diferentes escenarios climáticos e socioeconómicos como instrumento para definir e priorizar estas actuacións.
FREAR A DEFORESTACIÓN IMPORTADA
Así mesmo, tamén se abordou o estado das negociacións da proposta de regulamento de loita contra a deforestación importada. Esta proposta, realizada pola comisión europea busca frear o efecto que produce a deforestación mundial sobre certos produtos comercializados pola UE. Deste xeito, expón impoñer requisitos a determinadas materias primas como gañado vacún, cacao, café, aceite de palma, soia e madeira, entre outros.
Por iso, entre outras medidas, proponse que os importadores, produtores, exportadores e grandes comerciantes europeos que operen con algunha destas materias primas e os seus produtos derivados teñan que dispoñer dun sistema de dilixencia debida que demostre que as materias primas coas que comercian producíronse de forma legal e sen causar deforestación.
Este sistema busca mellorar a rastrexabilidade para que se vincule a mercadoría coa parcela de terra onde se produciu, xeolocalizando o devandito lugar, e facendo comparativas cartográficas para ver que non existe un cambio de bosque a uso agrícola.
Ao mesmo tempo, para mellorar o estado das negociacións coa UE, o MITECO elaborou un estudo de impacto desta proposta para fixar a posición española e defender mellor os intereses nacionais. Para redactar este informe creouse un grupo de traballo técnico que engloba a varios ministerios, que ademais traballa as propostas sobre este particular que España levará ante o Consello da UE.
Finalmente, estudáronse xunto ao Ministerio de Sanidade e o de Agricultura, Pesca e Alimentación os criterios para a calidade das augas de consumo e as medidas para a aplicación Política Agrícola Común e a modificación da Orde que regula a reserva mariña e de pesca na contorna da illa de Alborán.